kıtalararası şehir ne demek?
Kıtalararası şehir, birden fazla kıtada yer alan bir şehirdir.
Böylesi bir şehri kıtalararası yapan özellik, 1) kara üzerindeki
alanının kıta sınırının iki tarafında yer alması, veya 2) şehrin idarî
denetiminde olan bazı adaların, şehrin kurulu olduğu kıtadan başka bir
kıtaya ait olmasıdır. Aşağıdaki alfabetik listede kıtalararası şehirlere
örnekler verilmiştir:
- İstanbul, Türkiye'nin en büyük şehri ve iki
kıtalı şehirlerin en iyi bilinen örneğidir. İstanbul
Boğazı onun Avrupa ve Asya kısımlarını
ayırır. İstanbul ili ile aynı sınırlara sahiptir, sakinlerinin %65'i
Avrupa'daki 19 ilçede, %35 ise Asya'daki 12 ilçede yer
alır.1
- Çanakkale Türkiye'nin İstanbul'dan sonra
ikinci kıtalararası şehridir. Çanakkale
Boğazı onun Avrupa ve Asya'daki
topraklarını ayırır. Sekiz ilçe Asya kıtasında bulunurken,
Gelibolu ve Eceabat
ilçeleri Avrupa'dadır. Ege Denizi'nde bulunan
Gökçeada ve Bozcaada
şehrin diğer iki ilçesidir.
- Atyrau, batı
Kazakistan'da bir şehir; Ural
nehri'nin ağzı tarafından ikiye bölünmüştür.
Hemen neredeyse tamamı Asya'da yer alır ama ufak
bir bölümü Avrupa'ya
uzanır.2
- Orenburg, Ural nehri üzerinde bir
Rus şehri. Çoğu Avrupa'da yer alır, ama güney
tarafının bir kısmı Ural'ın öbür tarafındaki Asya'ya uzanır.
- Süveyş, Süveyş
kanalı üzerinde bir Mısır şehri. Süveyş
Vilayeti ile aynı sınırlara sahiptir.
Hemen tamamı Afrika'da yer alır ama ufak bir bölümü doğuda Asya'ya
doğru
uzanır.3
Uzak adaları olan şehirler
- Almería, İspanya'nın
güneyinde, Akdeniz kıyısında bir şehir. Çoğu, Avrupa kıtasında
olmakla beraber, idarî sınırları içinde yer alan Isla de
Alborán İspanya kara parçasından çok
Afrika'ya yakındır. Şehir yüzölçümünün %19,4'ü Afrika'ya aittir.
- Cape Town, Güney Afrika
Cumhuriyeti'nın yasama
başkenti. Prince Edward
Adaları'nı da kapsar, bu şehrin
kıtalararası olup olmadığı, bu adaların
Antarktika'ya ait sayılıp sayılmadığına
bağlıdır. Şehrin yüzölçümünün %25,8'i bu adalar grubundan oluşur.
- Caracas, Güney
Amerika'da
Venezuela'nın başkenti ve en büyük şehri.
Şehir, Venezuela Federal Bağımlı
Bölgesi'ndeki
adaların idaresinde sorumludur, bunların arasında bulunan Isla
Aves bazen Kuzey
Amerika'ya ait sayılır.
- Tokyo, Asya ülkesi
Japonya'nın başkenti. Onun güney ve
güneydoğusunda yer alan Japon Pasifik adaları, şehrin idarî
kontrolündedir. Bu adalar arasında bulunan Minami
Torishima bir Okyanusya adasıdır.
Tokyo'nun kıtalararası bir şehir kabul edilmesi Okyanusya'nın bir
kıta kabul edilip edilmediğine bağlıdır. Asya ve Okyanusya
adalarından oluşan bu adalar Tokyo'ya bağlı Ogasawa
Köyü'nü
oluşturur.4
Cape Town, Caracas ve Tokyo'nun kıtalararası sayılması, onlara idarî
olarak bağımlı olan uzak ve yaşanmayan adaların şehre aidiyetinin
yeterli olmasını gerektirir. Başka bir bakış açısıyla bu adaların
coğrafî olarak kıtalararası, ama demografik olarak öyle olmadığı
söylenebilir. Almería, kıtalararası olmasını, kendisinden 90 km uzakta,
üzerinde bir askeri üs bulunduran bir adayı içermesine borçludur. Diğer
dört örnek ise tartışmasız kıtalararası şehirler olup, kıtalararası
metropoliten bölgelerin merkezi konumundadırlar.
Ayrıca bakınız
Orijinal kaynak: kıtalararası şehir. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Kategoriler